Dzień Ochrony Środowiska

Dzień Ochrony Środowiska, czyli Światowy Dzień Środowiska, obchodzony jest co roku 5 czerwca. Został ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ) w 1972 roku podczas Konferencji Sztokholmskiej, poświęconej środowisku naturalnemu.

Światowy Dzień Ochrony Środowiska – 5 czerwca

Kompleksowe spojrzenie na jedno z najważniejszych świąt ekologicznych na świecie

Historia i geneza

Światowy Dzień Ochrony Środowiska (ang. World Environment Day) obchodzony jest corocznie 5 czerwca i został ustanowiony w 1972 roku przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) podczas Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie środowiska człowieka, która odbyła się w Sztokholmie. Było to pierwsze międzynarodowe spotkanie na najwyższym szczeblu poświęcone problemom środowiskowym.

W wyniku tej konferencji powołano również Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP – United Nations Environment Programme), który od tamtej pory koordynuje globalne działania na rzecz środowiska naturalnego.

Cel i przesłanie

Głównym celem Światowego Dnia Ochrony Środowiska jest promowanie działań na rzecz ochrony środowiska oraz edukacja ekologiczna społeczeństw na całym świecie. Dzień ten ma także służyć jako globalna platforma do omawiania najważniejszych wyzwań środowiskowych i inspirowania zarówno rządów, instytucji, jak i obywateli do podejmowania realnych działań na rzecz naszej planety.

Święto to jest okazją do:

• zwiększania świadomości ekologicznej,

• promowania zrównoważonego rozwoju,

• zachęcania do indywidualnych i zbiorowych działań ekologicznych,

• wskazywania skutków działalności człowieka na przyrodę,

• mobilizacji do walki z kryzysami klimatycznymi i środowiskowymi.

Hasła przewodnie i gospodarze

Każdego roku ONZ ogłasza temat przewodni Światowego Dnia Ochrony Środowiska oraz wybiera państwo-gospodarza, które organizuje główne obchody. Tematy te nawiązują do najbardziej palących problemów środowiskowych danego okresu.

Wybrane hasła z ostatnich lat:

• 2024 – Land restoration, desertification and drought resilience (Odbudowa gruntów, walka z pustynnieniem i odporność na susze)
  Gospodarz: Arabia Saudyjska

• 2023 – Beat Plastic Pollution (Pokonaj zanieczyszczenie plastikiem)
  Gospodarz: Wybrzeże Kości Słoniowej

• 2022 – Only One Earth (Tylko jedna Ziemia)
  Gospodarz: Szwecja

• 2021 – Ecosystem Restoration (Odbudowa ekosystemów)
  Gospodarz: Pakistan

W ostatnich latach nacisk kładzie się przede wszystkim na:

• odbudowę zniszczonych ekosystemów,

• eliminację plastiku jednorazowego użytku,

• ograniczenie skutków zmian klimatycznych,

• ochronę bioróżnorodności,

• adaptację do zjawisk ekstremalnych, takich jak susze czy powodzie.

Dzień Ochrony Środowiska w Polsce

W Polsce obchody Dnia Ochrony Środowiska mają charakter lokalny i edukacyjny. Organizowane są:

• zajęcia i warsztaty ekologiczne w szkołach i przedszkolach,

• konkursy plastyczne, literackie i fotograficzne o tematyce przyrodniczej,

• akcje sprzątania lasów, parków i innych przestrzeni publicznych,

• wspólne sadzenie drzew i zakładanie ogrodów społecznych,

• festyny i wydarzenia promujące recykling, oszczędzanie zasobów i energii,

• prelekcje, filmy i wystawy związane z problematyką ochrony przyrody.

W kampanie zaangażowane są zarówno instytucje rządowe i samorządowe, jak i organizacje pozarządowe, szkoły, uczelnie, lokalne społeczności, a także media.

Współczesne wyzwania środowiskowe

Środowisko naturalne na świecie zmaga się z wieloma kryzysami, które pogłębiają się z każdym rokiem. Do najpoważniejszych zagrożeń należą:

• zmiany klimatyczne (globalne ocieplenie, ekstremalne zjawiska pogodowe),

• utrata bioróżnorodności i wymieranie gatunków,

• zanieczyszczenie powietrza, wody i gleby,

• zaśmiecenie mórz i oceanów tworzywami sztucznymi,

• deforestacja i degradacja gleb,

• nadmierna konsumpcja i eksploatacja zasobów naturalnych.

ONZ i UNEP alarmują, że bez natychmiastowych działań zmierzających do zahamowania degradacji środowiska, skutki będą nieodwracalne nie tylko dla przyrody, ale również dla zdrowia i bezpieczeństwa człowieka.

Co możemy zrobić jako jednostki?

Każdy z nas ma wpływ na stan środowiska naturalnego. Nawet niewielkie zmiany w codziennym życiu mogą przynieść znaczące efekty w dłuższej perspektywie. Warto:

• ograniczyć zużycie plastiku i wybierać produkty wielokrotnego użytku,

• oszczędzać wodę i energię,

• segregować odpady i kompostować resztki organiczne,

• korzystać z transportu publicznego, rowerów lub poruszać się pieszo,

• sadzić drzewa i dbać o zieleń miejską,

• wspierać lokalne produkty i zrównoważone rolnictwo,

• edukować innych i uczestniczyć w lokalnych inicjatywach ekologicznych.

Podsumowanie

Światowy Dzień Ochrony Środowiska to nie tylko data w kalendarzu, ale przede wszystkim przypomnienie o odpowiedzialności, jaką każdy z nas ponosi wobec planety. W dobie globalnych kryzysów ekologicznych nie ma już czasu na bierne oczekiwanie – potrzebne są działania tu i teraz. Wspólne inicjatywy, edukacja, zmiana stylu życia oraz nacisk na decyzje polityczne i gospodarcze to jedyna droga do ocalenia naszej Ziemi dla przyszłych pokoleń.

Lesko.info