Zmiana czasu z letniego na zimowy
Zmiana czasu z letniego na zimowy to moment, kiedy przesuwamy wskazówki zegara o godzinę do tyłu, co daje nam dodatkową godzinę snu. W Polsce, jak i w większości krajów europejskich, zmiana ta odbywa się w ostatnią niedzielę października – w tym roku jest to noc z 26 na 27 października. W praktyce oznacza to, że o godzinie 3:00 zegary cofniemy na 2:00.
Historia zmiany czasu
Zmiana czasu została wprowadzona na szerszą skalę w XX wieku, głównie w czasie I wojny światowej, jako środek mający na celu oszczędność energii. Chodziło o to, by jak najlepiej wykorzystywać naturalne światło dzienne, ograniczając zużycie prądu na oświetlenie. Pomysł ten ponownie zyskał popularność w czasie kryzysu energetycznego w latach 70., kiedy wiele państw na nowo wprowadziło podział na czas letni i zimowy.
Czy zmiana czasu faktycznie pomaga?
Choć zmiana czasu pierwotnie miała uzasadnienie ekonomiczne, współcześnie jej efektywność budzi wiele wątpliwości. Rozwój technologii i wzrost zużycia prądu w różnych sektorach sprawiają, że oszczędności energetyczne są niewielkie. Przesunięcie czasu wpływa także na nasz rytm dobowy, co może powodować problemy ze snem, a nawet prowadzić do obniżenia koncentracji i pogorszenia nastroju.
Czy zmiany czasu zostaną zniesione?
W Unii Europejskiej trwa dyskusja nad zniesieniem zmiany czasu. W 2018 roku przeprowadzono konsultacje społeczne, w których aż 84% uczestników opowiedziało się za zniesieniem tej praktyki. Parlament Europejski poparł w 2019 roku pomysł, aby kraje członkowskie przestały zmieniać czas i wybrały jeden stały – letni lub zimowy. Jednak proces wdrażania tego rozwiązania został opóźniony, głównie z powodu braku porozumienia co do jednolitej decyzji oraz ze względu na inne priorytety, takie jak pandemia COVID-19.
Czas letni a zimowy – co wybiorą kraje?
Jeśli zmiany czasu zostaną zniesione, kraje członkowskie będą musiały wybrać, który czas obowiązywać będzie na stałe. W Polsce wiele osób opowiada się za czasem letnim, który pozwala na dłuższe wieczory z naturalnym światłem w okresie wiosenno-letnim. Czas zimowy jest jednak bardziej zbliżony do naturalnego rytmu dobowego – w tym czasie południe przypada bliżej godziny 12:00.
Ciekawostki
- Zmiana czasu nie jest stosowana we wszystkich krajach. Na przykład Japonia czy Chiny nigdy nie wprowadziły tego systemu.
- Czas zmienia się w około 70 krajach na świecie, w tym na większej części terenu USA, w Kanadzie, Meksyku oraz większości państw europejskich.
- W przypadku rezygnacji z dwukrotnej zmiany czasu najprawdopodobniej ostatnia zmiana mogłaby nastąpić wiosną lub jesienią jednego roku, co zakończyłoby regularne przestawianie zegarków.
Choć przyszłość zmiany czasu pozostaje niepewna, dla wielu osób dodatkowa godzina snu jesienią i dłuższe wieczory latem są przyjemnym urozmaiceniem rytmu roku.